Υπάρχουν πολλές θεωρίες γύρω από την καταγωγή του ανθρώπου. Και αν οι μελέτες των τελευταίων ετών δεν μας έχουν προσφέρει σαφείς απαντήσεις για το ποια υπερισχύει, οφείλεται στο γεγονός ότι η εξέλιξη του ανθρώπινου είδους δεν είναι εύκολη υπόθεση.
Από την ανακάλυψη των απολιθωμάτων του Αυστραλοπίθηκου (Australopithecus) στη Νότια και Ανατολική Αφρική στα μέσα του 20ού αιώνα, η προέλευση της ανθρώπινης αλυσίδας θεωρούνταν ότι βρισκόταν στην Αφρική- όπου και παρέμεινε απομονωμένη εκεί για πολλά χρόνια πριν διασκορπιστεί στην Ευρώπη και την Ασία.
Μάλιστα, πιο πρόσφατες ανακαλύψεις απολιθωμάτων ηλικίας 3,7 εκατομμυρίων ετών στην ίδια περιοχή (συμπεριλαμβανομένων αυτών στην περιοχή Laetoli της Τανζανίας) που παρουσίαζαν πόδια που μοιάζουν με τα ανθρώπινα και όρθια κίνηση, είχαν ενισχύσει ακόμη περισσότερο αυτή την πεποίθηση.
Ωστόσο, μία νέα ανακάλυψη που έρχεται από το νησί της Κρήτης και συγκεκριμένα από την περιοχή Τράχηλος, ανατρέπει τα δεδομένα καθώς ερευνητές ισχυρίζονται ότι βρέθηκαν αποτυπώματα ποδιού όμοια με του ανθρώπου, ηλικίας περίπου 5,7 εκατομμυρίων ετών. Τα νέα αποτυπώματα, από την περιοχή Τράχηλος στη δυτική Κρήτη, έχουν μια ολοφάνερα ανθρώπινη μορφή.
Η ανατομία των δακτύλων είναι η εξής: το μεγάλο δάκτυλο είναι ίδιο με το δικό μας σε σχήμα, μέγεθος και θέση και είναι επίσης συνδεδεμένο με τη «μπάλα» του πέλματος – την φουσκωμένη περιοχή του πέλματος μεταξύ δακτύλου και καμάρας, η οποία δεν ήταν ποτέ παρούσα στους πιθήκους. Το πέλμα του ποδιού είναι αναλογικά βραχύτερο από ότι τα αποτυπώματα της περιοχής Laetoli, όμως έχουν την ίδια γενική μορφή.
Εν συντομία, το σχήμα των ιχνών του Τράχηλου δείχνει αναμφισβήτητα ότι ανήκουν σε μια πρώιμη ανθρωπίδα (πρόδρομα μέλη ανθρώπινης προέλευσης), σχετικά πιο πρώιμη από αυτή που έκανε τα αποτυπώματα της περιοχής Laetoli.
Τα ίχνη του Τράχηλου έγιναν σε μια αμμώδη παραλία, πιθανώς σε ένα μικρό δέλτα ποταμού, ενώ τα ίχνη της περιοχής Laetoli έγιναν σε ηφαιστειακή τέφρα. «Αυτό που τα κάνει αμφιλεγόμενα είναι η ηλικία και η θέση των εντυπωμάτων», λέει ο Per Ahlberg καθηγητής στο Πανεπιστήμιο της Uppsala και ένας από τους συγγραφείς της μελέτης.
Η έρευνα δημοσιεύθηκε την προηγούμενη εβδομάδα στο περιοδικό Proceedings of the Association of Geologists και οι ερευνητές υποστηρίζουν ότι παρά την απουσία οποιωνδήποτε άλλων απολιθωμένων οστών, τα ίχνη δείχνουν ότι δίποδα όντα με χαρακτηριστικά ανθρώπινης προέλευσης, εμφανίστηκαν στην Ευρώπη πριν από περίπου 5,7 εκατομμύρια χρόνια.
«Αυτή η ανακάλυψη αμφισβητεί την καθιερωμένη αφήγηση της πρώιμης ανθρώπινης εξέλιξης και είναι πιθανό να προκαλέσει πολλή συζήτηση», εξηγεί ο Per Ahlberg. «Το αν η ερευνητική κοινότητα που μελετά την προέλευση του ανθρώπου, αποδεχθεί τα απολιθωμένα αποτυπώματα ως πειστικό στοιχείο της παρουσίας ανθρωπίδων στο Μειόκαινο στην Κρήτη, παραμένει προς συζήτηση», καταλήγει.
Είναι επίσης ενδιαφέρον, ότι το χρονοδιάγραμμα αυτής της τελευταίας ανακάλυψης ταιριάζει κάπως με ένα άλλο που ανακοινώθηκε νωρίτερα αυτό το έτος, στο οποίο οι ερευνητές προτείνουν ότι οι αρχαίοι πρόγονοί μας μπορεί να μην προέρχονται από τους χιμπατζήδες στις σαβάνες της Αφρικής αλλά από τα λιβάδια της Ευρώπης.
Η ιδέα αυτή βασίστηκε σε δύο απολιθωμένα οστά που χρονολογούνται σε ηλικία 7,2 εκατομμυρίων ετών, στα οποία τα δόντια είναι όμοια με αυτά των σύγχρονων ανθρώπων και όχι των χιμπατζήδων.
Όσο περισσότερες ανακαλύψεις πραγματοποιούνται, τόσο πιο περίπλοκη γίνεται η ιστορία μας. Αντί για μια απλή εξελικτική γραμμή από τον πίθηκο στον άνθρωπο, αναδύεται ένας συνδυασμός ειδών που αποτελούν μια πολύπλοκη και συγκεχυμένη εικόνα του παρελθόντος μας. Αυτή η τελευταία μελέτη έρχεται να προσθέσει ένα ακόμη λιθαράκι σε αυτό το περίπλοκο σύστημα.
Πηγές
- iflscience.com – 5.7-Million-Year-Old Hominin Footprints Challenge Human Evolutionary Timeline
- Uppsala University. “Fossil footprints challenge established theories of human evolution.” ScienceDaily. ScienceDaily, 31 August 2017.
- egno.gr – Άνθρωπος: Απολιθωμένες πατημασιές στην Κρήτη προκαλούν τις κυρίαρχες θεωρίες της ανθρώπινης εξέλιξης

Γιώτα Ζώτου

Latest posts by Γιώτα Ζώτου (see all)
- Φωτογραφίζοντας τον ‘Ηλιο για πρώτη φορά από απόσταση αναπνοής - 16 Ιουλίου 2020
- Οι πρώτες φωτογραφίες του Ήλιου… από πολύ κοντά! - 15 Ιουλίου 2020
- Τα μαθηματικά που σώζουν ζωές - 14 Ιουλίου 2020
Αφήστε ένα σχόλιο